صریح؛ سید محمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، هشدار جدی داد:
«قشر ضعیف جامعه دیگر توان تهیه دارو را ندارد. این بحران به‌سرعت به سلامت ملی تبدیل خواهد شد — در یکی دو ماه آینده، افزایش سکته‌های قلبی و مغزی، بیماران دیالیزی و عوارض دیررس ناشی از قطع درمان، قابل مشاهده خواهد بود.»
این هشدار در حالی مطرح می‌شود که گرانی دارو به‌دلیل افزایش هزینه‌های وابسته به ارز — از جمله مواد اولیه، بسته‌بندی (شیشه، پلاستیک) و حمل‌ونقل — به‌شدت تشدید شده است.
مکانیسم «ماشه»؛ ریشه بحران دارو
جمالیان گفت:
«پیش از فعال‌شدن مکانیسم ماشه، هشدار دادیم که این سیستم قیمت دارو را بالا می‌برد و کمبود را به دنبال خواهد داشت. امروز شاهد تحقق همین پیش‌بینی هستیم.»
در این سیستم، افزایش نرخ ارز به‌طور خودکار بر قیمت دارو تأثیر می‌گذارد، اما سازمان غذا و دارو همچنان اجازه افزایش واقع‌بینانه قیمت‌ها را نمی‌دهد — نتیجه‌اش:
- تولیدکنندگان متوقف می‌شوند
- کمبود دارو در بازار گسترش می‌یابد
- مردم مجبور به خرید داروهای گران‌تر یا غیررسمی می‌شوند
دو طرف حق دارند — اما دولت سکوت کرده است
- شرکت‌های دارویی: می‌گویند با هزینه‌های فعلی، تولید امکان‌پذیر نیست.
- مردم: دیگر نمی‌توانند هزینه دارو را پرداخت کنند.
- دولت: هیچ‌کدام از بازوهای حمایتی — بیمه، یارانه، یا کمک مستقیم — را فعال نکرده است.
«وقتی دارو گران می‌شود، یا باید بیمه پرداخت کند، یا دولت، یا مردم،» گفت جمالیان.
«اما امروز نه بیمه‌ها توان دارند، نه دولت و نه مردم.»
مثال دردناک: یک بازنشسته، دو بیمار، یک ماه مصرف دارو = ۲ میلیون تومان
- درآمد ماهانه: ۱۸ میلیون تومان
- هزینه داروهای قلبی (پلاویکس): ۲ میلیون تومان
- در صورت ابتلا به دیابت یا فشار خون: هزینه بیش از ۴ میلیون تومان
جالب اینجاست که این هزینه فقط برای داروهای اساسی است — نه شامل ویزیت، آزمایش یا بستری.
زنگ خطر سلامت ملی
- بسیاری از بیماران به‌دلیل گرانی، مصرف دارو را نیمه‌کاره رها می‌کنند.
- این کار، عوارض شدیدی ایجاد می‌کند:
- سکته‌های قلبی و مغزی
- نارسایی کلیه و نیاز به دیالیز
- کنترل نشدن دیابت و قند خون
- این عوارض نه‌تنها جان بیمار را به خطر می‌اندازد، بلکه هزینه‌های درمانی را برای نظام سلامت چندبرابر می‌کند.
راه‌حل پیشنهادی: ورود فوری دولت
جمالیان تأکید کرد که دولت باید هرچه سریع‌تر وارد شود و:
- حذف مالیات بر مواد اولیه دارو
- پرداخت یارانه مستقیم به تولیدکنندگان برای جلوگیری از کمبود
- توسعه پوشش بیمه‌ای برای داروهای گران
- شفاف‌سازی قیمت‌گذاری و حذف تأخیر در صدور مجوزهای قیمت