آذربایجان‌شرقی پس از استان‌های خوزستان و خراسان رضوی سومین قطب تولید محصولات زراعی در کشوراست.
آذربایجان‌شرقی با داشتن یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار اراضی مستعد کشاورزی و تولید سالانه پنج میلیون تن محصولات کشاورزی یکی از اصلی‌ترین و تاثیر‌گذارترین قطب‌های کشاورزی ایران به شمار می‌رود.
آذربایجان شرقی از مناطق حاصلخیز کشور است که اراضی، ظرفیت‌ها و امکانات توسعه کشاورزی و تراکم نسبی جمعیت آن از اغلب استان‌های کشور بیشتر بوده و روستاها و زمین‌های زراعی آن آبادتر است. محصولات مختلف باغی، زراعی، سبزیجات، صیفی‌جات و حبوبات در این استان به عمل می‌آید که علاوه بر تأمین نیاز داخلی، به خارج از منطقه و کشور نیز صادر می‌شوند.
استان آذربایجان شرقی در زمینه صادرات محصولات کشاورزی نیزعالی عمل کرده است. طبق آخرین آمارهای منتشر‌شده، میزان صادرات محصولات کشاورزی استان در ۸ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ معادل ۲۰۷ هزار تن به ارزش تقریبی ۲۱۲ میلیون دلار بوده است که این مقدار بیش از ۶ درصد صادرات کل محصولات کشاورزی کشور را شامل می‌شود. عمده محصولات کشاورزی صادراتی استان شامل کشمش، رب گوجه فرنگی، سبزی و صیفی‌جات، آبمیوه، و سایر محصولات کشاورزی است که به بیش از ۵۰ کشور جهان نظیر عراق، افغانستان، پاکستان، روسیه، هند، ترکیه، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان و دیگر کشورها صادر شده است.
البته استان آذربایجان شرقی به دلیل قرار گرفتن در جاده ابریشمی و محل اتصال خاورمیانه و اروپا،آسیا و به دلیل بازار گسترده داخلی با جمعیت ۷۴ میلیون نفری و دسترسی سریع به کشورهای منطقه با جمعیت ۳۰ میلیون نفری،موفق در تولید و صادرات محصولات کشاوری است.
در این زمینه، بشیر جعفری، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز،با اشاره به اهمیت تحقق شعار سال “جهش تولید با مشارکت مردم”، بر لزوم تدوین و اجرای منسجم راهکارهایی در حوزه کشاورزی تأکید کرد و به تشریح بایدها و نبایدهای این حوزه پرداخت.
بشیر جعفری گفت: برای تقویت همکاری و هم‌افزایی بین‌بخشی و رفع موانع، باید مدیریت کشاورزی، آب و محیط‌زیست یکپارچه شود. تجارب جهانی نشان می‌دهد که مدیریت یکپارچه، شاه‌کلید حل ابرچالش‌های زیست‌محیطی است.
جعفری بر لزوم تأمین اعتبار و سرمایه برای صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان آذربایجان‌شرقی تأکید کرد و گفت: این صندوق با دو هزار و ۴۰۰ عضو، ۶۰ درصد تولیدات کشاورزی استان را در اختیار دارد. اما از زمان تأسیس در سال ۱۳۷۹ افزایش سرمایه نداشته است. انتظار می‌رود دولت با افزایش سهم خود و ارائه تسهیلات سهل‌الوصول، به وظیفه خطیر تأمین نهاده‌های دامی و اجرای پروژه‌های مطالعاتی مانند ایجاد شهر سیب و احیای دامداری‌های سنتی عمل کند.
جعفری بر لزوم تسریع در اجرای کشت قراردادی و استفاده حداکثری از ظرفیت دیم‌زارهای کشور تأکید کرد و گفت: در آینده باید برای تأمین امنیت غذایی روی دیم‌زارها توجه ویژه شود. با دانش فنی موجود، می‌توان تولید از دیم‌زارها را به‌راحتی افزایش داد.
بشیر جعفری در پایان گفت: با اجرای این راهکارها و تعهدات، می‌توان به تحقق شعار سال “جهش تولید با مشارکت مردم” امیدوار بود و به توسعه پایدار در بخش کشاورزی دست یافت.
شایان ذکر است، با توجه به تولیدات متنوع و قابلیت‌های ویژه این استان، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی آذربایجان شرقی می‌تواند نتایج مثبت و سودآوری به همراه داشته باشد. زیرساخت‌های قوی،مراکز تحقیقاتی و تخصصی، و توانمندی‌های صادراتی از جمله نقاط قوت این استان در بخش کشاورزی به شمار می‌روند.