در حالی که هزینههای خانوارهای شهری و روستایی در سال گذشته به ترتیب ۵۰.۶ و ۴۰.۳ درصد افزایش یافته است، درآمدها نیز با رشدی بیش از ۵۰ درصد همراه بودهاند. این تغییرات مهم میتواند تاثیرات جدی بر اقتصاد خانوارهای ایرانی بگذارد.
طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار، با سابقهای بیش از ۵۰ سال، توسط مرکز آمار ایران اجرا شده و نتایج قابلتوجهی را برای سال گذشته ارائه کرده است. بر اساس این آمار، هزینههای سالانه خانوارهای شهری به ۲۰۷ میلیون تومان و خانوارهای روستایی به ۱۱۱ میلیون تومان رسیده است که نسبت به سال قبل، افزایش ۵۰.۶ درصدی در شهرها و ۴۰.۳ درصدی در روستاها را نشان میدهد.
با این حال، متوسط درآمد خانوارهای شهری و روستایی نیز به ترتیب ۲۵۷ و ۱۴۹ میلیون تومان بوده که رشدی ۵۳.۹ درصدی در شهرها و ۵۱.۴ درصدی در روستاها را نشان میدهد. به این ترتیب، رشد درآمد خانوارها بالاتر از هزینههای آنها بوده است. این افزایش درآمدها به ویژه برای مدیریت بهتر هزینهها و بهبود شرایط اقتصادی خانوارها، اهمیت دارد.
در خانوارهای شهری، بیشترین سهم از هزینهها به مسکن، سوخت و روشنایی اختصاص یافته است که ۵۶.۵ درصد از کل هزینهها را تشکیل میدهد. در مقابل، ۲۴.۹ درصد از هزینههای شهری به مواد غذایی و دخانیات مربوط بوده است. در خانوارهای روستایی نیز ۳۵.۷ درصد از هزینهها به مسکن و سوخت و ۳۹.۶ درصد به مواد غذایی اختصاص یافته است.
همچنین، بررسی استفاده از لوازم زندگی نشان میدهد که خانوارهای شهری و روستایی دسترسی بیشتری به لوازم خانگی پیدا کردهاند. در سال گذشته، استفاده از تلویزیون رنگی، ماشین لباسشویی و یخچال فریزر در هر دو نوع خانوار افزایش یافته است.
با وجود افزایش درآمدها، مدیریت هزینههای خانوار و برنامهریزی برای کاهش فشارهای اقتصادی همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است. باید دید آیا رشد درآمدها میتواند به بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی خانوارهای ایرانی کمک کند یا خیر.